Sociaal-economische ontwikkelingen

Vijand

De Indonesische pemoeda’s richten zich tegen Indo-Europeanen en pro-Nederlandse Chinezen, Molukkers en Menadonezen, die veelal buiten de kampen waren gebleven en nu vogelvrij waren. Bovendien waren deze groepen voor de oorlog vaak op Nederland georiënteerd. De Indonesische vrijheidsstrijders beschouwden hen daarom als een vijand van een onafhankelijk Indonesië.

Evacuatie

Britse troepen evacueren Nederlanders en Indo-Europeanen naar rustige gebieden in Batavia/Jakarta en naar Australië, Ceylon, Singapore en Thailand. Voor repatriëring naar Nederland gelden strenge eisen omdat er weinig scheepsruimte is. In 1946 komen de eerste troepenschepen uit Nederland in Indonesië aan en dan pas reizen grote groepen geïnterneerden als ‘retourvracht’ terug naar Nederland.

Opheffing KNIL

Nederland en Indonesië hebben tijdens de Ronde Tafel Conferentie afgesproken het KNIL op te heffen. Dit gebeurt daadwerkelijk op 26 juli 1950. Europese militairen kunnen in het Nederlandse leger terecht, de niet-Europese militairen moeten uit dienst of overstappen naar het Indonesische leger. De meeste Europese militairen kiezen voor het Nederlandse leger.

Molukkers

De Molukse ex-KNIL-militairen die niet willen overgaan naar het Indonesische leger, willen demobilisatie op hun eigen grondgebied. De onafhankelijksstrijd van de Republik Malaku Selatan (RMS) in 1950 frustreert dat proces waardoor circa 4.000 militairen op Java in een patsstelling zitten. Op dienstbevel van de Nederlandse regering vertrekken zij met hun gezinnen (in totaal circa 12.500 personen) in 1951 voor een ''tijdelijk verblijf' naar Nederland, waar zij - met uitzondering van degenen in dienst van de Koninklijke Marine - bij aankomst worden ontslagen. 

Indo-Europeanen

De Indonesische nationalistische partijen maken de positie van Indo-Europeanen in de nieuwe Indonesische republiek steeds moeilijker, zowel politiek als maatschappelijk. De Indo-Europese bevolkingsgroep verlangt naar het recht op grondbezit. Met dat recht zouden zij zich meer geaccepteerd voelen in de nieuw te vormen samenleving. Hun wens stuit echter op grote weerstand onder de nationalistische Indonesische partijen en wordt niet gehonoreerd.